Trong nhiều năm, Gmail luôn là lựa chọn mặc định của tôi. Nhưng với mối quan tâm ngày càng tăng về quyền riêng tư dữ liệu, tôi đã quyết định tạo một tài khoản Proton Mail và có ý định chuyển đổi hoàn toàn. Dù việc sử dụng một nhà cung cấp email được mã hóa như Proton Mail nghe có vẻ lý tưởng, tôi nhanh chóng gặp phải nhiều trở ngại khiến tôi phải từ bỏ ý định này. Bài viết này sẽ chia sẻ những trải nghiệm thực tế và lý do tại sao tôi vẫn quyết định gắn bó với Gmail cho các hoạt động hàng ngày, dù vẫn giữ lại tài khoản Proton Mail.
1. Hộp Thư Ít Tiện Lợi Và Thiếu Tính Năng Tự Động Hóa
Khi chuyển từ Gmail sang Proton Mail, tôi đã lường trước một chút về thời gian làm quen. Ban đầu, tôi nghĩ quá trình chuyển đổi sẽ suôn sẻ, đặc biệt sau khi đọc về cách Proton Mail đã cải thiện trải nghiệm người dùng. Tuy nhiên, điều tôi không lường trước được là mức độ tiện lợi mà tôi sẽ phải đánh đổi.
Hãy lấy ví dụ về việc sắp xếp email. Gmail tự động phân loại email thành các tab như Chính, Xã hội, Diễn đàn, Quảng cáo và Cập nhật, giúp hộp thư đến của tôi luôn gọn gàng, đặc biệt khi lượng email nhận được hàng ngày là rất lớn.
Giao diện hộp thư đến của Proton Mail trên trình duyệt web, minh họa việc thiếu tính năng phân loại email tự động so với Gmail.
Trong Proton Mail, việc này không diễn ra tự động. Thay vào đó, tôi phải tự thiết lập các bộ lọc tùy chỉnh để di chuyển email vào các thư mục hoặc gắn nhãn phù hợp dựa trên các đặc điểm nhất định. Chắc chắn, nó hoạt động, nhưng sẽ tuyệt vời hơn nếu Proton Mail cung cấp các quy tắc mặc định và cho phép người dùng tùy chỉnh chúng theo ý muốn. Rõ ràng, Proton Mail là một trong những dịch vụ email hàng đầu trong việc chặn thư rác, vậy nên tính năng phân loại không nên là vấn đề lớn, phải không?
Đó chỉ là một ví dụ. Proton Mail còn có những hạn chế ở các khía cạnh khác, khiến tôi khó gắn bó dù đã có tài khoản. Chẳng hạn, tính năng danh bạ của Proton Mail chưa hỗ trợ đồng bộ hóa với các ứng dụng danh bạ mặc định (mặc dù công ty có kế hoạch ra mắt trong tương lai nhưng không cung cấp thời gian cụ thể). Ngay cả một tính năng đơn giản như tìm kiếm cũng không hoạt động hiệu quả bằng Gmail, điều này thực sự đáng thất vọng.
Tôi đã tìm kiếm giải pháp trên diễn đàn r/ProtonMail và nhận ra rằng cách duy nhất là sử dụng Proton Mail Bridge (chỉ dành cho người dùng trả phí) và một ứng dụng bên thứ ba như Thunderbird. Nhưng đối với tôi, tôi cần một giải pháp hoạt động mà không đòi hỏi quá nhiều công sức.
2. Khó Thuyết Phục Bạn Bè Chuyển Đổi Dịch Vụ Email
Một trong những điểm bán hàng lớn nhất của Proton Mail là mã hóa đầu cuối (end-to-end encryption), hứa hẹn giữ email của bạn riêng tư, không chỉ khỏi tin tặc mà ngay cả từ chính công ty. Đây là lý do chính khiến tôi chuyển từ Gmail sang Proton Mail. Tuy nhiên, tính năng tuyệt vời này đi kèm với một nhược điểm: mã hóa đầu cuối chỉ hoạt động khi cả người gửi và người nhận đều sử dụng Proton Mail.
Để tận hưởng mức độ riêng tư đó, tôi phải thuyết phục bạn bè và đồng nghiệp chuyển sang Proton Mail, một yêu cầu khá khó khăn. Thật khó để khiến mọi người từ bỏ các dịch vụ quen thuộc của họ để sử dụng một thứ gì đó khác, và tệ hơn nữa, việc áp dụng một ứng dụng hoàn toàn mới để trao đổi tin nhắn riêng tư không thực sự là một điều hấp dẫn.
Tuy nhiên, tôi sau đó phát hiện ra rằng họ không cần phải chuyển đổi hoàn toàn, vì Proton Mail có tùy chọn gửi email được mã hóa đầu cuối đến các nhà cung cấp khác bằng cách thêm bảo vệ bằng mật khẩu. Nhưng điều này nhanh chóng trở nên bất tiện vì nó tạo thêm rào cản cho một trải nghiệm vốn dĩ đơn giản. Chắc chắn, mọi thứ đã không diễn ra suôn sẻ.
PGP (Pretty Good Privacy) là giải pháp cuối cùng, nhưng lại không khả thi vì không phải ai cũng rành công nghệ. Kế hoạch chuyển đổi của tôi tiếp tục sụp đổ.
3. Hạn Chế Tích Hợp Hệ Sinh Thái
Một điều tôi không thực sự đánh giá cao trước khi chuyển sang Proton Mail là việc tài khoản Gmail của tôi được tích hợp chặt chẽ với mọi thứ khác mà tôi sử dụng. Gmail không chỉ là một hộp thư đến cho email của tôi mà còn là trung tâm của toàn bộ một hệ sinh thái dịch vụ.
Biểu đồ minh họa các dịch vụ trong hệ sinh thái của Proton (Proton Mail, Drive, Calendar, VPN, Pass), cho thấy sự thiếu tích hợp liền mạch.
Chắc chắn, Proton đã liên tục bổ sung thêm các dịch vụ để cung cấp một bộ công cụ hoàn chỉnh tương tự như Gmail, nhưng chúng không liền mạch như mong đợi. Lấy ví dụ về Proton Drive. Đúng, đó là dịch vụ lưu trữ đám mây của Proton, nhưng nó không hoạt động song song với Proton Mail.
Chẳng hạn, nếu tôi nhận được một tệp đính kèm trong email, tôi không thể lưu nó vào Proton Drive trừ khi tôi tải xuống trước rồi mới tải lên lại. Một sự khó chịu khác là không thể tạo cuộc họp trực tiếp từ Proton Mail như tôi có thể làm trong Gmail.
4. Khả Năng Tương Thích Hạn Chế Với Ứng Dụng Bên Thứ Ba
Một vấn đề khác tôi gặp phải sau khi chuyển sang Proton Mail là khả năng tương thích hạn chế của nó với các công cụ kỹ thuật số khác mà tôi sử dụng hàng ngày. Vì lý do riêng tư, việc Proton Mail không hoạt động tốt với hầu hết các ứng dụng và dịch vụ của bên thứ ba là điều dễ hiểu, nhưng đây là điều tôi không lường trước khi thực hiện việc chuyển đổi.
Tôi nhanh chóng nhận ra rằng mặc dù Proton cung cấp một dịch vụ email đầy đủ với một hệ sinh thái xung quanh, nhưng tất cả chúng đều tồn tại trong một “khu vườn có tường bao quanh” với khả năng tích hợp hạn chế với các công cụ của bên thứ ba. Không giống như Gmail, không có tích hợp nào với các ứng dụng mà tôi sử dụng hàng ngày như Slack, Todoist, Notion và Google Calendar. Và nếu bạn là người hâm mộ tự động hóa, hãy quên điều đó đi vì không có hỗ trợ gốc, và các công cụ như Zapier và IFTTT cũng không được hỗ trợ.
Và vì không có hỗ trợ cho các giao thức email phổ biến như IMAP hoặc SMTP, tôi không thể thêm Proton Mail vào ứng dụng email yêu thích của mình để có một quá trình chuyển đổi liền mạch. Tùy chọn duy nhất ở đây là Proton Mail Bridge, không chỉ độc quyền cho người dùng trả phí mà tệ hơn nữa, chỉ khả dụng trên máy tính để bàn.
Kết Luận
Proton Mail là một lựa chọn vững chắc nếu bạn đang tìm kiếm một dịch vụ email được mã hóa. Tôi mong muốn sự riêng tư, và Proton Mail đã thực hiện tốt điều đó. Tuy nhiên, tôi đã không chuẩn bị cho những đánh đổi phải chấp nhận. Mặc dù tôi vẫn giữ tài khoản Proton Mail của mình, tôi sẽ gắn bó với Gmail cho các hoạt động giao tiếp hàng ngày và chỉ sử dụng Proton Mail khi quyền riêng tư thực sự quan trọng.
Bạn có những trải nghiệm tương tự khi chuyển đổi dịch vụ email không? Hãy chia sẻ những suy nghĩ và thách thức của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
