Trong thế giới công nghệ hiện đại, việc gặp phải sự cố với máy tính hay thiết bị điện tử là điều khó tránh khỏi. Khi đó, việc tìm đến sự hỗ trợ từ các chuyên gia là điều tất yếu. Tuy nhiên, một thực tế đáng báo động là kẻ gian thường lợi dụng nhu cầu này để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi, đặc biệt qua điện thoại dưới danh nghĩa “tổng đài hỗ trợ kỹ thuật”. Thay vì giúp đỡ, chúng có thể cố gắng đánh cắp tiền hoặc thông tin cá nhân của bạn. Để bảo vệ bản thân và tài sản, người dùng cần trang bị kiến thức để nhận diện những “dấu hiệu cờ đỏ” cảnh báo nguy hiểm trong các cuộc gọi này. Việc hiểu rõ những chiêu trò phổ biến sẽ giúp bạn tránh được những rủi ro không đáng có và giữ an toàn trên không gian mạng.
1. Yêu Cầu Quá Nhiều Thông Tin Cá Nhân Nhạy Cảm
Các đội ngũ hỗ trợ khách hàng và kỹ thuật viên chính thống sẽ cần một số thông tin cơ bản để xác minh và giải quyết vấn đề của bạn, chẳng hạn như số seri thiết bị hoặc thông tin liên quan trực tiếp đến lỗi kỹ thuật. Tuy nhiên, những thông tin này luôn giới hạn trong phạm vi liên quan đến thiết bị của bạn.
Bạn sẽ không bao giờ nghe một nhân viên hỗ trợ kỹ thuật thực sự hỏi về thông tin tài khoản ngân hàng, địa chỉ nhà riêng chi tiết, hay mật khẩu đăng nhập các tài khoản trực tuyến của bạn. Những chi tiết này hiếm khi cần thiết cho việc khắc phục sự cố kỹ thuật thông thường. Đặc biệt, hãy hết sức cảnh giác nếu cuộc gọi không phải do bạn chủ động bắt đầu mà là từ một số điện thoại không quen biết, và người gọi lại hỏi những thông tin cá nhân nhạy cảm này. Kẻ lừa đảo thường có thể thu thập thông tin cơ bản về bạn từ các hồ sơ mạng xã hội công khai, vì vậy, hãy cảnh giác nếu chúng có vẻ biết quá nhiều về bạn.
2. Số Điện Thoại Lạ, Không Xác Định
Một trong những quy tắc an toàn cơ bản mà nhiều người áp dụng là không trả lời các cuộc gọi từ số điện thoại lạ trừ khi họ để lại tin nhắn thoại. Nếu không có bất kỳ thông tin nào được để lại, bạn có thể mặc định rằng đó không phải là cuộc gọi quan trọng. Chính sách “không tin tưởng” này đã giúp nhiều người tránh được không ít các vụ lừa đảo qua điện thoại.
Người nhận cuộc gọi lừa đảo từ số không xác định
Các đội hỗ trợ khách hàng thực sự có thể gọi lại cho bạn nếu bạn đã liên hệ với họ trước đó. Tuy nhiên, trong đa số trường hợp hiện nay, phương thức này được coi là lỗi thời. Với sự phát triển của mạng xã hội, chatbot và nhiều hệ thống hỗ trợ trực tuyến khác, bạn có thể dễ dàng liên hệ trực tiếp với bộ phận hỗ trợ khi cần. Nếu nhà mạng của bạn hiển thị cảnh báo “Scam Likely” (Có thể là lừa đảo), hãy đặc biệt chú ý và tuyệt đối không nghe máy. Bạn cũng có thể tự mình thực hiện tra cứu ngược số điện thoại nếu cần xác minh.
3. Yêu Cầu Thanh Toán Trực Tiếp Qua Điện Thoại
Một đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật chính hãng sẽ không bao giờ yêu cầu bạn thanh toán qua điện thoại, đặc biệt nếu họ tuyên bố đang giúp bạn “sửa chữa” một thiết bị nào đó như máy giặt hay máy tính. Đây là một trong những dấu hiệu chắc chắn nhất cho thấy người gọi đang cố gắng lừa đảo bạn, và bạn nên tuyệt đối tránh cung cấp bất kỳ thông tin thanh toán nào.
Nếu cần phải thanh toán cho một dịch vụ sửa chữa, đội ngũ hỗ trợ thường sẽ hướng dẫn bạn thực hiện việc này một cách an toàn thông qua các kênh chính thức hoặc trực tiếp tại trung tâm bảo hành, chứ không phải thông qua một cuộc gọi điện thoại. Nếu bạn không may đã cung cấp thông tin cá nhân, hãy hành động ngay lập tức để hạn chế thiệt hại. Hãy hủy bỏ bất kỳ thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ nào liên quan đến tài khoản ngân hàng của bạn và thông báo cho ngân hàng của bạn. Ngoài ra, hãy cẩn trọng với những chiêu trò lừa đảo qua “giao dịch thử nghiệm” giả mạo.
4. Giọng Nói Trục Trặc, Bất Thường
Mặc dù các chiêu trò lừa đảo qua cuộc gọi video sử dụng AI ngày càng phổ biến, bạn vẫn cần phải cẩn thận khi nhận các cuộc gọi âm thanh. Tin tốt là bạn có thể nhận diện các cuộc gọi hỗ trợ khách hàng giả mạo, ngay cả khi chúng sử dụng công nghệ tiên tiến.
Người phụ nữ trả lời điện thoại với cảnh báo cuộc gọi lừa đảo
Giọng nói trục trặc, âm thanh như robot hoặc bị giật là một dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy ai đó đang cố gắng lừa đảo. Chúng thường nghe khác hẳn với việc một người thật bị vấp hoặc nói lắp thông thường. Mặc dù nhiều công ty sử dụng hệ thống tổng đài tự động với giọng nói máy móc, điều này thường chỉ xảy ra khi bạn gọi đến ban đầu hoặc nghe các thông báo tự động. Nếu các trục trặc giọng nói xảy ra liên tục trong suốt cuộc trò chuyện với người được cho là “nhân viên hỗ trợ”, bạn có thể chắc chắn rằng đó là một cuộc gọi lừa đảo.
5. Người Gọi Có Vẻ Do Dự, Không Tự Tin
Mặc dù không ai có thể nói chuyện hoàn hảo 100% mọi lúc, nhưng những kẻ lừa đảo thường tỏ ra không tự tin hoặc do dự khi bị chất vấn. Nếu một người gọi yêu cầu thông tin cá nhân của bạn, hãy hỏi lý do cụ thể tại sao họ cần thông tin đó. Nếu họ có vẻ do dự, nói lắp bắp, hoặc không thể đưa ra một câu trả lời rõ ràng, rành mạch, bạn nên lập tức cúp máy và báo cáo số điện thoại đó.
Một kẻ giả mạo bộ phận hỗ trợ khách hàng cũng có thể tỏ ra do dự ngay từ đầu cuộc gọi. Điều này có thể là do chúng không thuộc kịch bản, hoặc đơn giản là cảm thấy lo lắng khi thực hiện hành vi phi pháp. Bạn nên xem đây là những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm — các tổng đài viên dịch vụ khách hàng hợp pháp không có lý do gì để tỏ ra sợ hãi hay thiếu tự tin khi thực hiện công việc của họ.
6. Phong Cách Nói Chuyện Quá Trang Trọng, Khách Sáo
Một số đội ngũ hỗ trợ khách hàng thực sự sẽ sử dụng phong cách nói chuyện trang trọng, ví dụ như gọi bạn là “Thưa ông/bà”. Vì vậy, đây không phải là dấu hiệu lừa đảo tuyệt đối. Tuy nhiên, nếu một cá nhân tỏ ra quá trang trọng (nghĩa là không nói chuyện như một người bình thường), bạn cần phải hết sức hoài nghi.
Người nhận cuộc gọi lừa đảo trên điện thoại thông minh với các dấu hiệu cảnh báo
Hãy đặc biệt cẩn thận nếu ai đó tỏ ra quá lịch sự và khách sáo một cách bất thường. Bạn thường có thể cảm nhận được sự chân thành của một người, vì vậy dấu hiệu này khá dễ để nhận diện. Nếu trực giác của bạn mách bảo có điều gì đó không ổn, bạn nên lập tức thoát khỏi tình huống đó.
Các chiêu trò lừa đảo mạo danh hỗ trợ khách hàng có thể gây thiệt hại nặng nề và đôi khi rất khó nhận biết. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng một vài chiến thuật đơn giản như cảnh giác với các lời đe dọa hoặc yêu cầu quá nhiều thông tin, bạn hoàn toàn có thể tự bảo vệ mình. Hãy luôn tỉnh táo và chia sẻ những dấu hiệu nhận biết này đến bạn bè và người thân để cùng nhau xây dựng một cộng đồng người dùng công nghệ an toàn hơn!
