Google Arts & Culture Lab vừa công bố dự án “Moving Archives” hợp tác cùng Bảo tàng Harley-Davidson, mang đến một cách tiếp cận đột phá để khám phá lịch sử. Sử dụng công nghệ Veo tiên tiến, dự án này biến những bức ảnh tĩnh có tuổi đời hàng thế kỷ thành các hoạt ảnh chuyển động tinh tế, lặp đi lặp lại. Đặc biệt, “Moving Archives” còn tích hợp giọng đọc và thông tin chi tiết được tạo bởi Gemini AI, hứa hẹn mở ra một kỷ nguyên mới trong việc kể chuyện lịch sử và trải nghiệm văn hóa kỹ thuật số. Dự án này không chỉ làm sống lại các khoảnh khắc quá khứ mà còn thể hiện tiềm năng to lớn của AI trong việc bảo tồn và trình bày di sản.
Giải mã Moving Archives: AI tái hiện lịch sử sống động
Dự án Moving Archives của Google Arts & Culture đã áp dụng công nghệ tạo hoạt ảnh của Veo vào các hình ảnh lưu trữ chọn lọc từ bảo tàng Harley-Davidson. Người dùng có thể dễ dàng chuyển đổi giữa ảnh tĩnh gốc và phiên bản hoạt ảnh chỉ với một cú nhấp chuột. Bạn sẽ được chứng kiến cảnh sàn nhà máy thập niên 1920 nhẹ nhàng sống lại hoặc những tay đua đường ván phóng qua màn hình. Cùng lúc đó, mô hình Gemini của Google cung cấp các đoạn âm thanh ngắn theo phong cách phát thanh cũ cùng những đoạn văn bản giải thích nội dung đang xem, từ sự tiến hóa của thiết kế xe mô tô cho đến tinh thần phiêu lưu của những tay lái đầu tiên.
Dự án này đánh dấu lần triển khai đầu tiên của một chuỗi rộng lớn hơn trong chương trình Nghệ sĩ Lưu trú (Artists in Residence) của Google Arts & Culture. Chương trình này mời các bảo tàng, nghệ sĩ và nhà phát triển thử nghiệm với các công cụ AI của Google, mở ra những cách thức sáng tạo mới để tương tác với nghệ thuật và di sản.
Góc nhìn từ Bảo tàng Harley-Davidson
Ông Bill Jackson, Giám đốc Dịch vụ Lưu trữ và Di sản tại Bảo tàng Harley-Davidson, chia sẻ trên blog The Keyword của Google: “Những bức ảnh lưu trữ truyền tải rất nhiều điều về con người, thái độ, sự quyết tâm và năng lượng của họ. Khi chúng ta nhìn thấy con người trong chuyển động, nó tăng thêm cảm xúc và sự kết nối. Chúng ta không bao giờ có thể gặp một số người này ngoài đời thực, nhưng những hình ảnh chuyển động này giúp chúng ta cảm thấy gần gũi hơn một bước.” Nhận định này nhấn mạnh giá trị cảm xúc mà AI mang lại, biến những tư liệu khô khan trở nên sống động và gần gũi hơn với công chúng.
AI định nghĩa lại cách kể chuyện lịch sử và bảo tồn di sản
Bằng cách làm sống động các bức ảnh tĩnh, Moving Archives đang định nghĩa lại cách chúng ta tương tác với di sản văn hóa trực tuyến. Chuyển động bổ sung chiều sâu cảm xúc: việc chứng kiến công nhân nhà máy di chuyển hoặc các tay đua nghiêng mình vào khúc cua tạo ra một cầu nối giữa chúng ta và những người đã đi vào lịch sử. Đối với các bảo tàng đang đối mặt với lượng khách ghé thăm vật lý giảm sút, những trải nghiệm kỹ thuật số này có thể tiếp cận khán giả toàn cầu mà không gây nguy hiểm cho các hiện vật dễ vỡ.
Vai trò của AI trong bảo tồn kỹ thuật số
Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI) cũng đang đóng vai trò bảo tồn. Thay vì phục hồi hay chỉnh sửa các bản in gốc, các tổ chức có thể an toàn “làm sống động” chúng một cách ảo với các mô hình ngôn ngữ lớn video AI tiên tiến như Veo. Đây là một hình thức kể chuyện đang ngày càng phổ biến.
Với một lớp hoạt ảnh video AI bổ sung, Google đảm bảo ảnh gốc không bị thay đổi vẫn có thể truy cập được và mọi chú thích do AI tạo ra đều được dán nhãn rõ ràng. Điều này thể hiện sự cân bằng giữa đổi mới và tính toàn vẹn thông tin, đảm bảo người xem luôn biết rõ đâu là nội dung gốc và đâu là phần được AI hỗ trợ.
Giao diện Google Arts & Culture với ảnh lịch sử Harley-Davidson được làm động bởi AI
Bạn có thể tự mình trải nghiệm những hoạt ảnh này và cảm nhận xem những chiếc xe mô tô tĩnh bỗng nhiên chuyển động có mang lại cảm giác mạnh mẽ hay không. Có lẽ, thử nghiệm này của Google sẽ chứng minh rằng lịch sử không nhất thiết phải là những bức ảnh úa màu trên một trang giấy, mà có thể là những câu chuyện sống động.
Moving Archives cũng gợi ý về hướng đi của AI trong lĩnh vực nghệ thuật. Khi các mô hình như Gemini (và Veo) trưởng thành, chúng ta có thể sẽ thấy nhiều công cụ kể chuyện nhập vai hơn trong các bảo tàng, phòng trưng bày và thư viện. Các triển lãm tĩnh sẽ biến thành những hành trình tương tác, thu hút khách tham quan trẻ tuổi, am hiểu công nghệ khám phá quá khứ theo cách chân thực và hấp dẫn hơn. Tất nhiên, các tổ chức phải cân bằng giữa đổi mới và tính toàn vẹn. Các nhà quản lý cần định hướng sự sáng tạo của AI để lịch sử không bị bóp méo, và Moving Archives đã đạt được sự cân bằng đó bằng cách giữ nguyên hình ảnh gốc bên cạnh nội dung được AI bổ sung.
Dự án “Moving Archives” của Google Arts & Culture và Bảo tàng Harley-Davidson là một ví dụ điển hình về cách công nghệ AI có thể làm phong phú thêm trải nghiệm của chúng ta với lịch sử và nghệ thuật. Bằng việc biến những bức ảnh tĩnh cũ thành hoạt ảnh sống động kèm theo những câu chuyện do AI tạo ra, Google đã mở ra một cánh cửa mới để kết nối quá khứ với hiện tại, đưa di sản đến gần hơn với mọi người trên khắp thế giới. Đây là một bước tiến quan trọng, hứa hẹn một tương lai nơi công nghệ và di sản văn hóa hòa quyện, tạo ra những trải nghiệm độc đáo và sâu sắc. Hãy khám phá “Moving Archives” để tự mình trải nghiệm lịch sử theo một cách hoàn toàn mới!
