Mua một chiếc máy tính cũ có thể là một lựa chọn thông minh nếu bạn có ngân sách hạn chế. Một thiết bị Windows đã qua sử dụng với mức giá chiết khấu hấp dẫn có vẻ rất mời gọi, nhưng điều quan trọng là bạn cần thận trọng và thực hiện một vài bài kiểm tra cần thiết để tránh những vấn đề không mong muốn có thể phát sinh sau này. Bài viết này của Thuthuatmeohay.com sẽ hướng dẫn bạn các bước kiểm tra toàn diện, từ màn hình, bàn phím đến hiệu năng CPU và nhiệt độ, đảm bảo bạn đưa ra quyết định mua hàng thông minh và sở hữu một thiết bị công nghệ đáng tin cậy. Hãy cùng khám phá những mẹo hữu ích này để kiểm tra máy tính cũ một cách hiệu quả nhất!
1. Kiểm Tra Màn Hình, Bàn Phím và Trackpad (Đối Với Laptop)
Màn hình, bàn phím và trackpad là những thành phần quan trọng nhất cần kiểm tra khi mua một chiếc laptop cũ. Đây là những bộ phận thiết yếu cho việc sử dụng hàng ngày, và bất kỳ vấn đề nào với chúng đều có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sử dụng của thiết bị.
Để kiểm tra màn hình, bạn hãy truy cập một trang web như Test My Screen và tìm kiếm các điểm chết (dead pixels), hiện tượng lệch màu, hoặc nhấp nháy. Bạn có thể sử dụng các nền màu đơn sắc (trắng, đen, đỏ, xanh lá cây và xanh lam) để phát hiện bất kỳ sự bất thường nào của điểm ảnh. Ngoài ra, hãy thử điều chỉnh độ sáng để đảm bảo chức năng này hoạt động bình thường và kiểm tra xem có hiện tượng hở sáng (backlight bleeding) hoặc ánh sáng không đều hay không.
Kiểm tra màn hình laptop với trang web Test My Screen để phát hiện điểm chết và lỗi hiển thị.
Đối với bàn phím, hãy sử dụng một công cụ trực tuyến như Keyboard Tester để xác nhận rằng tất cả các phím đều phản hồi tốt. Để kiểm tra trackpad, bạn chỉ cần di chuyển con trỏ để đảm bảo theo dõi mượt mà và thử các cử chỉ đa chạm như cuộn, chụm để phóng to (pinch-to-zoom) và chạm bằng nhiều ngón tay, nếu được hỗ trợ. Ngoài ra, hãy kiểm tra xem các nút bấm vật lý (trái và phải) có phản ứng tốt, không bị kẹt hoặc quá cứng.
Cũng đừng quên kiểm tra các cổng kết nối quan trọng như USB, HDMI, jack tai nghe 3.5mm và các cổng khác. Bạn nên cắm thử các thiết bị khác nhau như USB drive, tai nghe hoặc màn hình ngoài để xác nhận rằng mỗi cổng đều phản hồi và hoạt động như mong đợi.
2. Kiểm Tra Webcam, Microphone và Loa
Nếu bạn đang cân nhắc mua một chiếc laptop, việc kiểm tra webcam là rất quan trọng. Bạn có thể dễ dàng thực hiện điều này bằng cách mở ứng dụng Camera tích hợp trên Windows. Bạn sẽ thấy một hình ảnh rõ ràng và hoạt động bình thường. Nếu camera bị mờ hoặc không phản hồi, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề.
Tiếp theo, hãy kiểm tra microphone bằng cách vào Settings > System > Sound. Trong phần Input (Đầu vào), chọn thiết bị microphone tích hợp, sau đó nhấp vào Start test (Bắt đầu kiểm tra). Bắt đầu nói, sau đó sử dụng nút Play (Phát) để nghe lại đoạn âm thanh đã ghi và kiểm tra độ rõ ràng, méo tiếng hoặc vấn đề về âm lượng.
Giao diện kiểm tra microphone trong cài đặt âm thanh của Windows 11 để đảm bảo thu âm rõ ràng.
Đối với loa, quay lại menu Sound (Âm thanh), vào phần Output (Đầu ra) và chọn loa tích hợp. Nhấp vào nút Test (Kiểm tra) để phát âm thanh và đảm bảo âm thanh rõ ràng, không bị rè hoặc méo tiếng.
3. Kiểm Tra Bộ Nhớ RAM
Sự cố RAM xảy ra khi một tiến trình ghi dữ liệu vào RAM, nhưng RAM lại trả về dữ liệu khác khi truy xuất cùng thông tin đó. Nếu bạn mua một chiếc máy tính có RAM bị lỗi, bạn có thể sẽ gặp phải các sự cố như treo máy, đồ họa bị biến dạng, hiệu suất chậm chạp và vô số lỗi khác.
Do đó, kiểm tra RAM trước khi mua PC cũ là rất quan trọng. Mặc dù có nhiều công cụ của bên thứ ba để kiểm tra RAM, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng công cụ chẩn đoán bộ nhớ Windows (Windows Memory Diagnostic tool) tích hợp. Trước khi chạy thử nghiệm, hãy lưu lại mọi tiến trình chưa lưu, vì công cụ này sẽ yêu cầu máy tính của bạn khởi động lại.
- Nhấn Win + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ
mdschedvào hộp văn bản và nhấn Enter. - Nhấp vào Restart now and check for problems (recommended) (Khởi động lại ngay và kiểm tra sự cố (khuyên dùng)).
Sau khi thực hiện các hướng dẫn trên, Windows sẽ khởi động lại một lần, và công cụ Chẩn đoán Bộ nhớ sẽ bắt đầu chạy sau khi khởi động. Khi kiểm tra hoàn tất, Windows sẽ khởi động lại một lần nữa.
Sau lần khởi động lại thứ hai, bạn có thể thấy kết quả kiểm tra ngay lập tức, hoặc bạn có thể cần mở Trình xem Sự kiện (Windows Event Viewer) để tìm chúng.
- Nhấp chuột phải vào nút Start của Windows và chọn Event Viewer.
- Đi tới Windows Logs và điều hướng đến System.
- Nhấp vào Find trong mục Actions ở ngăn bên phải.
- Gõ
MemoryDiagnosticvà nhấp vào Find Next.
Kiểm tra kết quả chẩn đoán bộ nhớ RAM thông qua Event Viewer trên Windows 10 để xác định lỗi RAM.
Chờ Trình xem Sự kiện tìm kiếm chuỗi trong dữ liệu của nó và hiển thị kết quả chạy thử nghiệm.
4. Kiểm Tra Sức Khỏe Ổ Cứng (SSD/HDD)
Theo dõi tình trạng sức khỏe ổ cứng HDD/SSD bằng phần mềm CrystalDiskInfo trên Windows 10.
Thông thường, ổ cứng máy tính, dù là SSD hay HDD, đều được thiết kế để có tuổi thọ dài và hiếm khi hỏng. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo sức khỏe của chúng ở tình trạng tốt, nhiệt độ duy trì trong phạm vi chấp nhận được và không có các sector hoặc khối bị lỗi.
Một ổ cứng bị lỗi có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau, chẳng hạn như không thể đọc hoặc ghi dữ liệu, máy tính thường xuyên bị treo, tải tệp chậm và các sự cố khác.
Bạn có thể kiểm tra sức khỏe ổ cứng của mình bằng một công cụ như CrystalDiskInfo. Tải xuống và chạy công cụ CrystalDiskInfo trên máy tính của bạn, và bạn sẽ thấy các thống kê về tất cả các ổ đĩa trên máy tính. Nếu bạn có nhiều hơn một ổ cứng, bạn có thể chuyển đổi giữa chúng bằng cách nhấp vào nút mũi tên ở góc trên bên phải.
Trong tất cả các thống kê mà công cụ hiển thị, tình trạng sức khỏe (Health Status) và nhiệt độ (Temperature) là quan trọng nhất. Tình trạng sức khỏe của ổ cứng của bạn phải là Good (Tốt), và nhiệt độ của nó nên nằm trong khoảng từ 30 °C đến 50 °C. Trong trường hợp xấu nhất, nhiệt độ không được vượt quá 70 °C.
5. Kiểm Tra Tình Trạng Pin Laptop
Dung lượng sạc của pin laptop giảm dần theo thời gian. Nếu pin trong chiếc laptop bạn đang cân nhắc mua đã bị hao mòn đáng kể, bạn có thể không nhận được nhiều thời lượng sử dụng và thậm chí có thể cần phải thay thế.
Để tránh phát sinh thêm chi phí này sau khi mua, việc kiểm tra tình trạng pin trước đó là rất quan trọng. Thực hiện các bước sau để tạo báo cáo pin:
- Mở menu tìm kiếm của Windows và gõ
cmdvào hộp văn bản. - Nhấp chuột phải vào ứng dụng Command Prompt và chọn Run as administrator (Chạy với quyền quản trị viên).
- Trong cửa sổ console, gõ
powercfg /batteryreportvà nhấn Enter.
Tạo báo cáo sức khỏe pin laptop bằng lệnh powercfg /batteryreport trong Command Prompt.
Quá trình trên sẽ tạo một báo cáo pin và lưu nó vào một thư mục cụ thể, trong hầu hết các trường hợp sẽ là C:Users[UserName]battery-report.
Phân tích mức sử dụng pin và ước tính tuổi thọ pin bằng cách kiểm tra kỹ lưỡng báo cáo pin. Bạn nên đảm bảo rằng thời lượng pin ước tính sau khi sạc đầy là đủ. Nếu pin cần được thay thế, hãy tính chi phí đó vào quyết định của bạn khi mua một chiếc laptop cũ.
Bạn cũng có thể kiểm tra tình trạng pin bằng các công cụ kiểm tra pin khác để phân tích chuyên sâu hơn.
6. Kiểm Tra Sức Mạnh CPU và GPU Bằng Stress Test
Một bước quan trọng khác là đảm bảo rằng CPU và GPU đủ mạnh để xử lý các tác vụ bạn dự định giao cho chúng. Cách tốt nhất để xác định khả năng của chúng là thực hiện stress test cho cả hai thành phần.
Stress test đẩy phần cứng máy tính (CPU, GPU) đến hiệu suất tối đa và theo dõi xem nó xử lý tải cực cao tốt như thế nào. Nếu PC vẫn ổn định trong quá trình stress test, bạn đã có một lựa chọn tốt, vì điều đó cho thấy hệ thống sẽ không bị treo hoặc trục trặc dưới tải nặng.
Nếu bạn cần hướng dẫn chi tiết về cách thực hiện, hãy tham khảo bài viết của chúng tôi về cách stress test CPU và GPU an toàn.
7. Theo Dõi Nhiệt Độ CPU và GPU
Giám sát nhiệt độ CPU và GPU của máy tính bằng phần mềm NZXT CAM trên Windows 10 để tránh quá nhiệt.
Khi máy tính của bạn tắt trong quá trình stress test, đó là do nó quá nhiệt ở nhiệt độ tới hạn thay vì bị quá tải. Nếu điều này xảy ra, bạn có thể quyết định xem mình có cần thêm quạt case, bộ tản nhiệt hoặc bất kỳ thứ gì khác để giữ nhiệt độ của các linh kiện ở mức an toàn hay không.
Nếu bạn không nhận được dữ liệu nhiệt độ CPU và GPU trong quá trình chạy stress test, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng phần mềm chuyên dụng để kiểm tra nhiệt độ của chúng.
Phần mềm CAM của NZXT rất được khuyến nghị, vì giao diện trực quan của nó giúp dễ dàng điều chỉnh tốc độ xung nhịp và cài đặt quạt, đồng thời cho phép bạn theo dõi nhiệt độ của linh kiện dưới tải trọng ưu tiên của mình.
Dù bạn đang mua một chiếc PC đã có tuổi đời hàng thập kỷ hay nhận lại một thiết bị đã qua sử dụng, việc chạy các bài kiểm tra này sẽ giúp bạn đánh giá tình trạng phần cứng của máy tính. Vì vậy, hãy dành thời gian thực hiện những kiểm tra đơn giản này để đảm bảo bạn đang đầu tư vào một thiết bị đáng tin cậy và hoạt động đầy đủ chức năng. Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn về việc kiểm tra máy tính cũ trong phần bình luận bên dưới nhé!
