Các cảnh báo virus giả mạo thường lợi dụng nỗi sợ hãi và sự thôi thúc hành động ngay lập tức của bạn để lừa đảo. Tuy nhiên, việc nhận diện chúng không hề khó khăn. May mắn thay, có những phương pháp đơn giản và hiệu quả giúp bạn dễ dàng phân biệt cảnh báo giả, từ đó giữ bình tĩnh và tránh trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo trực tuyến. Việc trang bị kiến thức về cách nhận biết virus giả là vô cùng quan trọng trong bối cảnh bảo mật mạng ngày càng phức tạp. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ các chiêu trò phổ biến và cách phòng tránh hiệu quả.
1. Cảnh Báo Từ Phần Mềm Diệt Virus Bạn Không Sử Dụng
Khi lướt web, đôi khi bạn có thể bất ngờ thấy một cửa sổ pop-up hiển thị cảnh báo virus. Đáng chú ý là, những pop-up này thường được thiết kế trông rất chuyên nghiệp, giống hệt như các phần mềm diệt virus uy tín và phổ biến như Norton AntiVirus Plus hay Bitdefender. Chúng sẽ liên tục thông báo rằng máy tính của bạn đang bị nhiễm virus nghiêm trọng và cần được xử lý ngay lập tức.
Người dùng laptop đối mặt với cảnh báo virus giả mạo trên màn hình máy tính.
Đây chính là một cái bẫy lừa đảo phổ biến, tương tự như chiêu trò lừa đảo pop-up McAfee. Bạn không nên mắc bẫy, ngay cả khi đó là tên của phần mềm diệt virus bạn thực sự sở hữu. Lý do là phần mềm diệt virus chính hãng không bao giờ hiển thị cảnh báo một cách đột ngột dưới dạng pop-up khi bạn đang duyệt web như vậy. Thay vào đó, chúng sẽ thông báo cho bạn qua hệ thống thông báo tích hợp, ví dụ như các thông báo mà Windows gửi đến khay hệ thống của bạn. Đối với các thiết bị iOS, bạn thậm chí còn không nhận được bất kỳ thông báo virus nào từ hệ thống. Nếu bạn không cài đặt phần mềm diệt virus (Windows 11 đã có bảo vệ tích hợp sẵn với Windows Defender), tốt nhất là bạn nên bỏ qua những pop-up dạng này và thoát khỏi trang web đó ngay lập tức để bảo vệ máy tính khỏi nguy cơ mã độc.
2. Cảnh Báo Khẩn Cấp Yêu Cầu “Hành Động Ngay Lập Tức!”
Các cảnh báo virus giả mạo rất “thích” cố gắng đánh lừa bạn bằng cách hiển thị các biển báo màu đỏ lớn, giật gân và liên tục thúc giục bạn phải hành động ngay lập tức vì dữ liệu của bạn đang gặp nguy hiểm. Tất cả những điều này đều là lừa bịp. Số lượng dấu chấm than trong các cảnh báo virus giả thường nhiều đến mức bạn có thể “xây cầu” bằng chúng.
Mục đích chính của những cảnh báo virus được ngụy trang khéo léo này là tạo ra cảm giác khẩn cấp tột độ trong bạn. Các cụm từ như “NGUY HIỂM NGHIÊM TRỌNG!” hay “Máy tính của bạn bị nhiễm virus nguy hiểm!” là những ví dụ kinh điển. Và gần như lúc nào, chính tả của các thông báo này cũng rất tệ, như thể kẻ tấn công không buồn kiểm tra lỗi chính tả trước khi gửi đi.
Windows cần vài phút để quét toàn bộ máy tính của tôi, vậy mà một trang web ngẫu nhiên lại có thể phát hiện virus chỉ trong vài giây? Điều này hoàn toàn vô lý và bạn cũng không nên tin vào điều đó. Nếu có bất kỳ phần mềm nào thông báo về virus cho bạn, chắc chắn đó phải là phần mềm diệt virus chính hãng được cài đặt trên máy tính của bạn.
3. Yêu Cầu Thanh Toán Để Gỡ Bỏ Virus
Nếu bạn được yêu cầu thanh toán để loại bỏ virus, khả năng cao bạn đang đối phó với một vụ lừa đảo. Có một số lý do khiến điều này đúng. Thứ nhất, đó không phải là cách phần mềm diệt virus chính hãng thường hoạt động hay quảng bá. Hầu hết các phần mềm diệt virus phổ biến đều cung cấp bản dùng thử miễn phí.
Ví dụ về thông báo ransomware yêu cầu người dùng thanh toán để gỡ bỏ virus.
Thứ hai, phần mềm diệt virus chính hãng sẽ tạm dừng các tính năng và chức năng của nó nếu bạn chưa thanh toán gói đăng ký. Nó thậm chí sẽ không tiến hành quét tìm mã độc nữa. Và cuối cùng, “kết quả” mà các chương trình lừa đảo này đưa ra hoàn toàn là giả mạo. Nếu bạn cung cấp thông tin thẻ tín dụng của mình, tài khoản ngân hàng của bạn sẽ bị rút sạch, và máy tính của bạn sau đó mới thực sự bị nhiễm đầy mã độc và virus. Phần mềm diệt virus uy tín sẽ không bao giờ “tống tiền” bạn để đổi lấy sự bảo vệ. Cùng lắm, các phần mềm hợp pháp sẽ chỉ cung cấp khả năng bảo vệ tốt hơn thông qua gói đăng ký trả phí, nếu không thì chúng sẽ miễn phí hoàn toàn hoặc có các tính năng cơ bản miễn phí.
4. Đừng Sập Bẫy Chiêu Trò “Đóng Băng Máy Tính” Cũ Rích
Việc nhìn thấu những virus giả mạo dưới dạng phần mềm bạn không sở hữu hay những cảnh báo có lỗi chính tả rất dễ dàng. Tuy nhiên, những loại virus có thể gây rắc rối cho bạn là những loại can thiệp vào hoạt động của máy tính. Ví dụ, nếu nó mở một trình duyệt thứ hai và ngăn bạn đóng nó. Hoặc tệ hơn, nó chặn bạn thực hiện bất kỳ hành động nào. Đây là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy một virus đang cố gắng lừa đảo bạn.
Tại thời điểm này, máy tính của bạn chưa bị nhiễm. Tuy nhiên, nếu bạn không thể click để thoát khỏi cảnh báo, bạn luôn có thể sử dụng tổ hợp phím CTRL + ALT + DELETE để mở Task Manager. Nếu cách đó thất bại, hãy đơn giản là khởi động lại máy tính của bạn, nhưng bạn nên khởi động ở Chế độ An toàn (Safe Mode). Từ đó, bạn có thể an toàn chạy một chương trình quét virus để đảm bảo máy tính của bạn không “bị cảm cúm”. Bạn không muốn chi tiền? Có nhiều phần mềm quét virus trực tuyến miễn phí đáng tin cậy!
5. Yêu Cầu Bạn Thực Hiện Cuộc Gọi
Một số cảnh báo virus giả mạo sẽ cố gắng liên hệ với bạn qua điện thoại, chẳng hạn như những thông báo thúc giục bạn thanh toán hoặc chịu hậu quả. Những kẻ lừa đảo khác sẽ cung cấp một số điện thoại miễn phí, và bạn được khuyến khích gọi ngay lập tức (kèm theo rất nhiều dấu chấm than và lỗi chính tả). Bất kỳ lời đề cập nào về việc cần liên hệ với bộ phận hỗ trợ kỹ thuật cũng là một dấu hiệu đáng ngờ, và đó cũng là một dấu hiệu lừa đảo phishing lớn.
Về cơ bản, mục tiêu của chúng là khiến bạn gọi điện để chúng có thể moi móc thông tin cá nhân từ bạn. Tôi đã suýt trở thành nạn nhân của chiêu trò này. Ai đó gọi điện về modem của tôi, nói rằng cần phải đặt lại do bị tấn công. Khi tôi hỏi liệu điều này có xuất hiện trên tài khoản của mình không, họ lập tức cúp máy.
Virus có thể rất xảo quyệt, nhưng việc nắm rõ các dấu hiệu nhận biết sẽ giúp bạn tự bảo vệ mình và dữ liệu cá nhân. Ngay cả khi đã biết những mẹo này, bạn vẫn nên sử dụng phần mềm diệt virus uy tín, đặc biệt là khi có rất nhiều lựa chọn miễn phí và hợp pháp, như Malwarebytes, cũng có phiên bản cao cấp với nhiều tính năng hơn. Hãy luôn cảnh giác và không bao giờ cung cấp thông tin cá nhân hay thanh toán cho những yêu cầu đáng ngờ để bảo vệ máy tính và thông tin của bạn.
