Khi nhắc đến “dark web” hay “mạng tối”, đa số chúng ta thường hình dung ra một thế giới ngầm đầy rẫy bí ẩn, nơi mọi thứ bất hợp pháp đều có thể dễ dàng tiếp cận chỉ bằng một cú nhấp chuột. Cảm ơn Hollywood vì đã tạo ra những hình ảnh đầy kịch tính đó. Tuy nhiên, cũng giống như hầu hết những gì xuất hiện trên màn ảnh rộng, thực tế về dark web lại kém hào nhoáng hơn rất nhiều và phức tạp hơn bạn nghĩ. Là một chuyên gia SEO và biên tập viên tại thuthuatmeohay.com, chúng tôi nhận thấy nhiều độc giả còn hiểu sai về mạng tối. Bài viết này sẽ đi sâu làm rõ những quan niệm sai lầm phổ biến nhất, giúp bạn có cái nhìn đúng đắn và toàn diện hơn về dark web, đồng thời hiểu được những nguyên tắc hoạt động cơ bản của nó.
1. Bạn Không Thể “Vô Tình” Lạc Vào Dark Web
Trái ngược với những gì phim kinh dị hay phim tội phạm thường gợi ý, bạn sẽ không bao giờ tình cờ “vấp ngã” và lạc vào dark web khi đang lướt internet một cách thông thường. Việc truy cập dark web đòi hỏi phải có phần mềm chuyên dụng, mà phổ biến nhất là Trình duyệt Tor. Đây không phải là phần mềm bạn có thể tải xuống một cách nhầm lẫn.
Ngay cả khi bạn đã vào được mạng Tor, bạn cũng sẽ không tìm thấy các chợ đen dark web hay các diễn đàn mờ ám chỉ nằm đó chờ đợi bạn nhấp chuột. Không giống như Google hay Bing trên Surface Web (phần internet thông thường chúng ta sử dụng), không có công cụ tìm kiếm tập trung nào lập chỉ mục các trang web .onion. Bạn cần phải biết chính xác mình muốn đi đâu, thường là bằng cách nhập một URL “.onion” dài, đó là một chuỗi ký tự chữ và số phức tạp.
Về cơ bản, nó không giống như việc bạn gõ “youtube.com” vào thanh địa chỉ và truy cập thẳng vào trang web. Việc truy cập dark web giống như bước vào một quán bar bí mật: bạn không thể cứ thế đi thẳng từ đường phố vào mà cần có chìa khóa hoặc lời mời. Vì vậy, đừng lo lắng rằng ông bà hay con cái bạn sẽ vô tình lạc vào một chợ đen darknet chỉ vì họ đã nhấp vào một liên kết sai trên Facebook.
Giao diện trình duyệt Tor (Tor Browser) được sử dụng để truy cập mạng tối (dark web)
2. Dark Web Cực Kỳ Chậm Chạp
Trong các bộ phim, bạn có thể thấy ai đó lướt qua các trang dark web chỉ trong vài giây. Trên thực tế, điều đó hoàn toàn không đúng. Việc điều hướng trên dark web rất chậm chạp, cồng kềnh, thường xuyên gây khó chịu và thành thật mà nói, khá nhàm chán.
Mạng Tor, công nghệ cốt lõi cho phép truy cập dark web, định tuyến kết nối của bạn thông qua nhiều lớp mã hóa qua các máy chủ khác nhau trên toàn thế giới. Tính năng bảo mật này đi kèm với một cái giá rất lớn: tốc độ. Tải một trang web duy nhất có thể mất hàng thế kỷ, và đừng bao giờ nghĩ đến việc phát trực tuyến bất cứ thứ gì. Bạn sẽ không chỉ bị giật lag – bạn sẽ chỉ đơn thuần là chịu đựng sự chậm chạp.
3. Không Phải Chỉ Toàn Nội Dung Kinh Hoàng
Từ những gì bạn có thể đã thấy trong phim ảnh, bạn có thể nghĩ rằng dark web tràn ngập các đường dây buôn người, các vụ bạo lực được phát trực tiếp và những loại tội ác ghê rợn mà người ta thậm chí không muốn nhắc đến. Nhưng hãy chậm lại một chút. Nội dung cực kỳ bất hợp pháp và đáng lo ngại thực sự tồn tại ở những góc tối hơn của dark web, nhưng chúng không nằm đó chờ đợi để gây ám ảnh cho những vị khách không ngờ tới.
Thực tế, nếu bỏ qua những kịch tính, dark web là nơi chứa đựng một số công cụ và cộng đồng thực sự hữu ích. Chẳng hạn, Dread, về cơ bản là “người anh em họ” của Reddit trong thế giới ngầm. Nó chứa các diễn đàn về mọi thứ, từ mẹo an ninh mạng và quyền riêng tư cho đến sức khỏe tâm thần và triết học. Ngoài ra còn có Mail2Tor, một dịch vụ email ẩn danh, và Haystak, một công cụ tìm kiếm chuyên dụng dành cho dark web giúp bạn tìm thấy những gì mình thực sự cần, thay vì để bạn lang thang vô định trong khoảng không.
Website Dark Fail hiển thị trên trình duyệt Tor, minh họa nội dung của dark web không chỉ giới hạn ở các hoạt động bất hợp pháp
Nếu bạn tò mò hơn, chúng tôi có một bài viết về một vài trang web dark web hữu ích đáng ngạc nhiên này. Bạn có thể sẽ bất ngờ với những gì thực sự có trên đó.
4. Không Phải Ai Trên Dark Web Cũng Là Tội Phạm
Không giống như trong phim, nơi dark web chỉ là nơi các tội phạm hoạt động, không phải ai ẩn mình trong bóng tối của nó cũng làm điều xấu. Trên thực tế, nhiều người sử dụng nó vì những lý do hoàn toàn hợp pháp và đôi khi là cao cả.
Các nhà báo sử dụng dark web để liên lạc an toàn với những người tố giác. Các nhà hoạt động ở các chế độ áp bức dựa vào nó để vượt qua kiểm duyệt và giám sát. Ngay cả người dùng thông thường cũng có thể truy cập nó để tăng cường quyền riêng tư hoặc để truy cập thông tin không bị kiểm duyệt. Các nền tảng như SecureDrop, chẳng hạn, hoạt động trên dark web và tồn tại đặc biệt để bảo vệ các nguồn tin và quyền tự do ngôn luận.
Mặc dù hoạt động bất hợp pháp có xảy ra (và chúng tôi không hề che giấu điều đó), nhưng thật sai lầm khi đánh đồng mọi người dùng dark web là tội phạm mạng.
5. Các Trang Web “Thuê Sát Thủ” Hầu Hết Là Giả Mạo
Một mô típ lặp đi lặp lại của Hollywood là những sát thủ vô danh ẩn mình trên dark web, sẵn sàng ra tay hạ gục bất kỳ ai với một cái giá phải chăng. Và đúng vậy, bạn sẽ tìm thấy các trang web tự xưng là cung cấp dịch vụ sát thủ. Nhưng những trang này hầu như luôn là lừa đảo, “honeypot” (bẫy do cơ quan chức năng tạo ra) hoặc trò đùa. Một ví dụ nổi tiếng là trang web Besa Mafia, đây là một hoạt động lừa đảo tinh vi được thiết kế để lừa mọi người giao nộp Bitcoin.
Điều đó không có nghĩa là những kẻ giết người theo hợp đồng không tồn tại trong thế giới thực, nhưng họ không tiếp thị bản thân bằng những trang web kém chất lượng trên dark web. Giống như huyền thoại Red Room (phòng đỏ), ý tưởng đặt hàng một vụ giết người trực tuyến chủ yếu là một truyền thuyết đô thị được tạo ra để gây sốc và hồi hộp cho khán giả.
6. Bạn Không Hoàn Toàn Ẩn Danh Trước Pháp Luật
Trong phim, những kẻ xấu trên dark web thường có vẻ như không thể chạm tới. Họ thường giống như những bóng ma trong cỗ máy, có thể vượt qua bất kỳ cơ quan chính phủ nào chỉ bằng vài lần gõ phím. Nhưng trong thế giới thực, các cơ quan thực thi pháp luật có tầm với rộng hơn nhiều so với những gì Hollywood thể hiện. Chỉ vì bạn đang sử dụng Tor hoặc duyệt các trang .onion không có nghĩa là bạn vô hình.
Các cơ quan như FBI và Europol đã triệt phá toàn bộ các chợ đen dark web—Silk Road, AlphaBay, Hansa—thường bằng cách xâm nhập vào chúng, theo dõi các giao dịch tiền điện tử hoặc khai thác các lỗ hổng phần mềm. Trong một số trường hợp, người dùng đã bị bắt đơn giản vì họ sử dụng lại tên người dùng hoặc thực hiện một sai sót nhỏ kết nối hoạt động dark web của họ với danh tính thật.
Thông báo tịch thu website dark web của cơ quan chức năng ICE, thể hiện nỗ lực trấn áp tội phạm mạng
Đây là một trò chơi mèo vờn chuột, nhưng con mèo có các công cụ giám sát, trát đòi hầu tòa và một mạng lưới hợp tác toàn cầu. Và một khi các nhà chức trách thâm nhập vào một trang web, đôi khi họ để nó hoạt động trong nhiều tháng chỉ để âm thầm thu thập dữ liệu về người dùng trước khi thực hiện bắt giữ.
Hiểu rõ về dark web là bước đầu tiên để sử dụng internet một cách có trách nhiệm và an toàn. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn phá vỡ những quan niệm sai lầm và có cái nhìn đúng đắn hơn về thế giới này. Đừng để những câu chuyện hư cấu trên phim ảnh che mờ sự thật. Hãy luôn tỉnh táo và tìm hiểu kỹ trước khi khám phá bất kỳ khía cạnh nào của không gian mạng. Bạn đã từng nghe những câu chuyện sai lầm nào về dark web chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm và suy nghĩ của bạn về chủ đề này trong phần bình luận bên dưới, hoặc truy cập thuthuatmeohay.com để tìm hiểu thêm các kiến thức công nghệ hữu ích khác!
