Điện thoại thông minh (smartphone) thường bị xem là những “cỗ máy giám sát” di động, theo dõi mọi hành vi và thu thập dữ liệu cá nhân của chúng ta. Tuy nhiên, trong thế giới công nghệ hiện đại, một sự thật đáng ngạc nhiên là: smartphone lại có thể cung cấp mức độ bảo vệ quyền riêng tư cá nhân cao hơn đáng kể so với việc không sử dụng chúng. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn biết cách tận dụng các tính năng và ứng dụng bảo mật mà chúng mang lại. Thay vì lo sợ, chúng ta có thể biến chiếc điện thoại thông minh thành đồng minh đắc lực trong cuộc chiến bảo vệ thông tin cá nhân. Bài viết này sẽ đi sâu vào bốn cách quan trọng mà smartphone giúp tăng cường quyền riêng tư, từ ví điện tử an toàn đến ứng dụng email ảo và tin nhắn mã hóa.
Ví điện tử an toàn hơn thẻ tín dụng vật lý truyền thống
Ban đầu, nhiều người có thể hoài nghi về việc biến điện thoại thành công cụ thanh toán, lo ngại rằng các công ty công nghệ lớn như Apple, Google, hay Samsung sẽ có thêm thông tin chi tiết về mọi giao dịch mua sắm của họ. Tuy nhiên, thực tế đáng lo ngại hơn là thông tin tài chính của chúng ta vốn đã rất kém an toàn, và tình hình này ngày càng trở nên tồi tệ. Các ngân hàng và công ty thẻ tín dụng đương nhiên nắm giữ thông tin về mọi thứ chúng ta mua. Vấn đề là các chuỗi bán lẻ cũng lưu trữ dữ liệu này, và họ không phải lúc nào cũng làm tốt công việc bảo mật. Nhiều vụ rò rỉ dữ liệu đã xảy ra, làm lộ số thẻ tín dụng và buộc chúng ta phải mất thời gian thay thế thẻ mới.
Cách dùng Google Wallet để thanh toán trong ứng dụng trên Android
Mặc dù ví kỹ thuật số có thể sử dụng thông tin thẻ tín dụng thật của bạn để gửi thanh toán, nhưng chúng tạo ra một số ảo mới cho mỗi giao dịch. Điều này có nghĩa là khi các cửa hàng bị rò rỉ cơ sở dữ liệu, bạn không cần phải lo lắng về việc thay thế thẻ vì cửa hàng chưa bao giờ thực sự có số thẻ gốc của bạn. Dù niềm tin vào Apple, Google hay Samsung không thay đổi nhiều, nhưng ít nhất, việc sử dụng ví điện tử giúp giảm số lượng các công ty khác mà bạn phải chia sẻ thông tin tài chính nhạy cảm này, với điều kiện các công ty công nghệ không bán dữ liệu của bạn.
Ứng dụng Email ảo: Khiến hộp thư của bạn “miễn nhiễm” thư rác
Tôi hiếm khi cung cấp địa chỉ email thật của mình cho bất kỳ công ty nào nữa. Thay vào đó, tôi sử dụng các dịch vụ tạo email ảo (email alias) để chuyển tiếp thư đến hộp thư chính. Chức năng này không bắt buộc phải có điện thoại thông minh. Tôi bắt đầu sử dụng SimpleLogin khi còn là người dùng Linux, và nó cho phép tôi tạo các alias ngay trên trình duyệt. SimpleLogin sau đó đã được Proton mua lại và hiện là một phần tích hợp của trình quản lý mật khẩu Proton Pass. Bất cứ khi nào tôi tạo một bộ thông tin đăng nhập mới cho một trang web hoặc ứng dụng, tôi sẽ tạo một địa chỉ email mới đi kèm với mật khẩu mới.
Tạo địa chỉ email ảo cho MakeUseOf trong ứng dụng Proton Pass trên Android
Ưu điểm của việc có smartphone là ứng dụng email ảo luôn sẵn sàng trong tầm tay. Nếu ai đó yêu cầu địa chỉ email khi tôi đang ở bên ngoài (chẳng hạn như tại cửa hàng hoặc sự kiện chính trị), tôi có thể tạo một địa chỉ email mới ngay lập tức. Điều đó giúp tôi có được mã giảm giá hoặc thông tin mong muốn, và sau đó tôi có thể vô hiệu hóa alias đó ngay khi thư rác bắt đầu tràn ngập. Đây là một cách hiệu quả để bảo vệ hộp thư chính khỏi bị spam và rò rỉ dữ liệu, đồng thời tăng cường quyền riêng tư cá nhân của bạn.
Thẻ thanh toán dùng một lần: An toàn tuyệt đối khi mua sắm trực tuyến
Tương tự như việc ngần ngại cung cấp địa chỉ email, tôi cũng hết sức thận trọng với thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng của mình. Nhờ ứng dụng Privacy, tôi có thể tạo các thẻ tạm thời bất cứ khi nào cần mua hàng trực tuyến. Đây có thể là một thẻ chỉ dùng một lần, hoặc tôi có thể khóa một thẻ cho một trang web cụ thể mà tôi thường xuyên mua sắm, chẳng hạn như Humble Bundle hoặc Bookshop.org. Bằng cách này, tôi không phải nhập lại thông tin thanh toán mỗi khi mua hàng, nhưng tôi cũng không bị ảnh hưởng nếu trang web đó gặp sự cố rò rỉ dữ liệu. Tôi có thể tạo một thẻ mới chỉ với vài thao tác.
Tạo thẻ thanh toán tạm thời cho Nintendo bằng ứng dụng Privacy trên Android
Giống như email alias, Privacy cũng hoạt động trên trình duyệt, vì vậy bạn không nhất thiết phải có điện thoại để bảo mật việc mua sắm trực tuyến. Tuy nhiên, điện thoại mang lại sự linh hoạt để thực hiện điều này ở bất cứ đâu. Mặc dù Privacy không phải là ví điện tử và không có khả năng thanh toán qua NFC, nhưng ứng dụng trên điện thoại vẫn dễ tiếp cận hơn trong mọi tình huống cần nhập thông tin thanh toán, hoặc bất cứ khi nào ai đó yêu cầu bạn cung cấp chi tiết qua điện thoại. Đây là giải pháp hữu hiệu để bảo vệ thông tin tài chính và quyền riêng tư cá nhân khi giao dịch trực tuyến.
Nguy cơ tiềm ẩn từ tin nhắn SMS truyền thống: Tại sao bạn nên dùng ứng dụng mã hóa?
Khi tôi chuyển từ điện thoại thông minh sang điện thoại “cục gạch” và sau đó là Light Phone 2, tôi đã quay lại gửi tin nhắn SMS cho tất cả các liên hệ của mình. Điều đó không có vẻ gì là to tát. Tôi đã gửi những tin nhắn như vậy trong phần lớn cuộc đời niên thiếu và trưởng thành của mình. Tôi biết tin nhắn SMS không được mã hóa, nghĩa là các nhà mạng có thể truy cập nội dung của chúng. Nhưng điều tôi không nắm rõ là có bao nhiêu người khác cũng có thể tiếp cận được thông tin tương tự. Đó không chỉ là sự giám sát của chính phủ trong nước. Theo NBC News, các công ty viễn thông Hoa Kỳ đôi khi bị xâm phạm đến mức chính phủ Hoa Kỳ đã khuyến nghị người Mỹ ngừng sử dụng SMS và chọn các ứng dụng nhắn tin được mã hóa thay thế.
Các cuộc trò chuyện trong Google Messages trên Galaxy Z Fold 5
Bất cứ điều gì chúng ta gửi qua tin nhắn SMS kiểu cũ đều có thể nằm trên máy tính của ai đó trong nhiều năm, chờ đợi để nổi lên vào bất cứ lúc nào và bằng bất cứ cách nào có thể gây hại nhất. Vâng, điều này ảnh hưởng đến các công chức và người nổi tiếng, nhưng nó cũng ảnh hưởng đến bất cứ ai đã chia tay với người yêu cũ không đáng tin cậy hoặc có thể đã gây thù chuốc oán với ai đó ở nơi làm việc cũ. Trong thế giới ngày nay, khi rất nhiều thông tin được xử lý qua tin nhắn, điều quan trọng là phải có một chiếc điện thoại đi kèm với các tùy chọn nhắn tin an toàn được tích hợp sẵn (như Apple iMessage và Google Messages) hoặc cho phép bạn tải xuống các lựa chọn thay thế (như WhatsApp và Signal).
Tóm lại, mặc dù ban đầu có thể có những lo ngại về quyền riêng tư, nhưng điện thoại thông minh ngày nay lại chính là công cụ mạnh mẽ giúp chúng ta bảo vệ thông tin cá nhân hiệu quả hơn bao giờ hết. Bằng cách tận dụng ví điện tử với công nghệ số hóa thẻ, sử dụng các dịch vụ email ảo để kiểm soát hộp thư, tạo thẻ thanh toán dùng một lần cho giao dịch trực tuyến và chuyển sang các ứng dụng nhắn tin được mã hóa, bạn có thể biến chiếc smartphone của mình thành một pháo đài bảo mật quyền riêng tư cá nhân. Hãy bắt đầu áp dụng những mẹo này để làm cho việc sử dụng điện thoại thông minh của bạn trở nên an toàn và riêng tư nhất có thể. Đừng ngần ngại chia sẻ những trải nghiệm hoặc mẹo bảo mật của riêng bạn trong phần bình luận bên dưới!
