Đối với hầu hết người dùng, tốc độ internet thường là yếu tố quyết định khi lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ (ISP). Tuy nhiên, những con số mà nhà mạng quảng cáo không phải lúc nào cũng phản ánh đúng trải nghiệm thực tế về tốc độ mạng của bạn. Có một sự khác biệt cốt lõi giữa “tốc độ internet” được quảng cáo và “tốc độ tải xuống” thực tế, và việc hiểu rõ điều này sẽ giúp bạn có cái nhìn chính xác hơn về gói cước mình đang sử dụng. Bài viết này sẽ giúp bạn giải mã các thuật ngữ kỹ thuật, hiểu rõ cách quy đổi và những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất internet hàng ngày.
Hiểu rõ tốc độ Internet (Mbps) và Tốc độ Tải xuống (MBps): Sự khác biệt cốt lõi
Điều mà nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) quảng cáo là “tốc độ internet” của họ được đo bằng bits trên giây (bit per second), ký hiệu là ‘b’ thường (ví dụ: 500 Mbps, 750 Mbps, hoặc thậm chí Gbps). Đây là đơn vị nhỏ nhất của thông tin trong tính toán kỹ thuật số. Tuy nhiên, khi bạn tải xuống một tệp tin từ internet, tốc độ bạn nhìn thấy lại được đo bằng bytes trên giây (Byte per second), với ký hiệu ‘B’ viết hoa. Vì hầu hết các hệ thống tệp tin đều hiển thị kích thước bằng bytes (ví dụ: một tệp ảnh nặng 2 MB, một video 500 MB), trình duyệt internet của bạn sẽ tự động chuyển đổi từ bits sang bytes, dẫn đến sự khác biệt về con số mà bạn nhìn thấy.
Các nhà mạng thường hiển thị tốc độ bằng bits trên giây đơn giản vì con số này lớn hơn, giúp họ quảng cáo một mức tốc độ ấn tượng hơn và đa số người dùng thường chấp nhận những con số này mà không đi sâu tìm hiểu. Ví dụ, nếu bạn có kết nối internet 500 Mbps, tốc độ tải xuống thực tế của bạn sẽ là 62.5 MBps. Hầu hết các ISP có xu hướng quảng cáo gói cước của họ dựa trên tốc độ tải xuống vì con số này thường cao hơn tốc độ tải lên. Tuy nhiên, tốc độ tải lên (upload) cũng được quảng cáo với cùng một ký hiệu ‘b’ thường.
- Tải xuống (Download): Tốc độ mà bạn có thể nhận dữ liệu từ internet về thiết bị của mình.
- Tải lên (Upload): Tốc độ mà bạn có thể gửi dữ liệu từ thiết bị của mình lên internet.
Giao diện ứng dụng kiểm tra tốc độ mạng Ookla hiển thị tốc độ download, upload và độ trễ ping.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ Internet thực tế của bạn
Điều quan trọng cần nhớ là tốc độ được quảng cáo chỉ là tốc độ tối đa mà kết nối internet của bạn có thể đạt được trong điều kiện lý tưởng. Trong quá trình sử dụng hàng ngày, tốc độ internet thực tế của bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như: cường độ tín hiệu Wi-Fi, tình trạng tắc nghẽn mạng (nhiều người dùng cùng lúc hoặc lượng dữ liệu lớn), và băng thông khả dụng trên mạng của bạn.
Cuối cùng, hầu hết các bài kiểm tra tốc độ internet cũng sẽ hiển thị thông số ping (hoặc độ trễ). Ping được đo bằng mili giây (ms) và tính toán thời gian mà một yêu cầu dữ liệu từ máy tính của bạn mất để di chuyển đến một máy chủ và quay trở lại. Nói chung, ping càng thấp, bạn sẽ có trải nghiệm internet, xem video trực tuyến (streaming) và chơi game tốt hơn. Ping phụ thuộc một phần vào khoảng cách vật lý giữa bạn và máy chủ; do đó, ngay cả khi bạn có kết nối internet cực nhanh, ping của bạn vẫn có thể cao (hơn 100 ms) nếu bạn kết nối với một máy chủ ở bên kia bán cầu. Cấu trúc mạng (network topology), cân bằng tải (load balancing) và phương pháp định tuyến (routing methods) cũng ảnh hưởng đến ping, và rất khó để người dùng có thể can thiệp vào các yếu tố này.
Hướng dẫn chuyển đổi tốc độ Internet quảng cáo sang tốc độ tải xuống thực tế
Một byte bao gồm 8 bit. Do đó, bất kể tốc độ internet được quảng cáo của bạn là bao nhiêu, tốc độ tải xuống thực tế của bạn sẽ bằng 1/8 tốc độ đó. Ví dụ đã nêu ở trên, nếu kết nối internet của bạn là 500 Mbps, tốc độ tải xuống của bạn sẽ là 1/8 của 500 Mbps, tức là 62.5 MBps.
Khi bạn thực hiện kiểm tra tốc độ internet bằng các công cụ trực tuyến, bạn chỉ cần lấy tốc độ internet mà công cụ báo cáo được (thường là Mbps) và chia cho tám để có được tốc độ tải xuống thực tế của mình (MBps). Phép tính tương tự cũng áp dụng cho tốc độ tải lên.
Lần tới, khi bạn đang cân nhắc giữa các gói cước của các nhà cung cấp dịch vụ internet khác nhau, hãy dành chút thời gian để chuyển đổi tốc độ internet được quảng cáo thành tốc độ tải xuống thực tế. Đây là một thao tác đơn giản nhưng có thể giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt và hiểu rõ hơn về hiệu suất kết nối Wi-Fi của mình.