Khi rời xa chiếc laptop của mình, nhiều người thường có thói quen chỉ gập máy xuống và bỏ đi. Mặc dù hành động này rất tiện lợi vì laptop sẽ sẵn sàng hoạt động ngay khi bạn trở lại, nhưng ít ai biết rằng nó có thể đang âm thầm gây hại cho thiết bị của bạn. Trên thực tế, cách bạn “tạm dừng” hay “kết thúc” một phiên làm việc có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất và tuổi thọ của laptop, đặc biệt là với các máy tính chạy hệ điều hành Windows. Vậy, đâu là lựa chọn tối ưu để bảo vệ chiếc máy tính xách tay của bạn: tắt máy hoàn toàn hay chỉ để chế độ ngủ?
Tắt máy hoàn toàn có thực sự quan trọng không?
Có, đặc biệt đối với laptop Windows, việc tắt máy hoàn toàn (Shut Down) thực sự rất quan trọng. Khi bạn thực hiện thao tác tắt máy, có nhiều quá trình cần phải diễn ra hơn so với việc chỉ gập máy hoặc đặt nó vào chế độ ngủ (Sleep).
Tùy thuộc vào cách bạn sử dụng, việc tắt máy định kỳ có thể giúp cải thiện đáng kể hiệu suất và kéo dài tuổi thọ của hệ thống. Quá trình tắt máy sẽ dọn dẹp bộ nhớ hệ thống (RAM), đóng tất cả các ứng dụng đang chạy ở nền hoặc trên màn hình, và đưa máy tính của bạn về trạng thái nghỉ ngơi theo đúng cách nó được thiết kế.
Laptop Windows màu bạc trên bàn kính, minh họa giao diện màn hình chính
Nếu bạn chỉ rời đi trong chốc lát để lấy nước, việc để laptop ở chế độ ngủ hoàn toàn không vấn đề gì. Tuy nhiên, nếu bạn dự định mang laptop theo trong ba lô hoặc túi xách, việc tắt máy hoàn toàn là điều rất được khuyến khích. Laptop Windows xử lý chế độ ngủ khác với MacBook; quạt tản nhiệt có thể tiếp tục hoạt động trong một khoảng thời gian đáng kể sau khi bạn đặt máy vào chế độ ngủ.
Việc để quạt chạy liên tục trong một không gian kín như ba lô hay túi đựng laptop là tin xấu cho thiết bị của bạn. Điều này có thể khiến máy quá nhiệt mà bạn không hề hay biết, dẫn đến những hư hại nghiêm trọng về nhiệt độ và các linh kiện bên trong.
Lợi ích vượt trội khi tắt máy tính thường xuyên
Như bạn có thể đã đoán được, có một số lợi ích rõ ràng khi bạn tắt máy tính xách tay của mình theo thời gian. Dưới đây là hai lợi ích quan trọng nhất:
Cải thiện hiệu suất
Tắt máy tính đồng nghĩa với việc bạn gần như chắc chắn sẽ nhận được hiệu suất tốt hơn sau khi khởi động lại. Đây là một kết quả trực tiếp từ quá trình tắt máy, giúp dọn dẹp bộ nhớ hệ thống, đóng các tiến trình nền bị kẹt, và loại bỏ bất kỳ tác vụ nào có thể đang chiếm dụng tài nguyên hệ thống một cách không cần thiết.
Logo Windows 11 sáng trên màn hình laptop, thể hiện hệ điều hành được tối ưu
Đây cũng là lý do tại sao việc tắt máy và khởi động lại thường có thể giải quyết các vấn đề tưởng chừng ngẫu nhiên trên máy tính của bạn. Có một lý do mà câu hỏi đầu tiên mà các chuyên viên IT thường hỏi bạn là “Bạn đã khởi động lại máy tính chưa?”. Windows tự động dọn dẹp một loạt các thứ khi bạn tắt máy tính xách tay hoặc PC, điều này có nghĩa là hệ thống có nhiều tài nguyên hơn để sử dụng trong lần khởi động tiếp theo, giúp máy hoạt động mượt mà và ổn định hơn.
Kéo dài tuổi thọ hệ thống và pin
Việc tắt máy laptop Windows thường xuyên có thể giúp kéo dài tuổi thọ cho thiết bị của bạn. Chế độ chờ hiện đại (Modern Standby) của Windows đáng tiếc lại cực kỳ không nhất quán và thường xuyên làm hao pin ngay cả khi PC của bạn đang ở chế độ ngủ. Điều này có nghĩa là bạn đang sử dụng chu kỳ pin một cách không cần thiết. Theo thời gian, những chu kỳ sạc/xả này sẽ tích tụ và khiến pin mất dần khả năng duy trì dung lượng sạc tối đa.
Chế độ Sleep – Khi nào nên dùng?
Chế độ ngủ (Sleep) trên laptop Windows của bạn không hoàn toàn vô dụng, nhưng nó không được thiết kế để thay thế việc tắt máy hoàn toàn.
Hãy đặt PC của bạn vào chế độ ngủ nếu bạn dự định sử dụng lại nó trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu bạn đã kết thúc công việc trong ngày, thì việc tắt máy thiết bị luôn là lựa chọn tốt hơn. Bạn thậm chí có thể thiết lập hẹn giờ tắt máy (Sleep Timer) trong Windows để tự động tắt máy tính sau một khoảng thời gian nhất định.
Laptop Windows gập lại với biểu tượng "ZZZ" ám chỉ chế độ ngủ (sleep mode)
Nhiều người từng có thói quen hầu như chỉ sử dụng chế độ ngủ hoặc ngủ đông (hibernate) mỗi khi ngừng sử dụng laptop. Theo thời gian, điều này có thể gây ra các vấn đề về hiệu suất nghiêm trọng, đến mức phải cài đặt lại Windows vì có quá nhiều “rác” tích tụ trong hệ thống mà một lần khởi động lại thông thường không thể dọn dẹp hết. Hơn nữa, việc chỉ để chế độ ngủ cũng có thể khiến laptop bị hao hụt pin đáng kể vào đầu ngày làm việc.
Nếu bạn chỉ rời xa thiết bị trong một thời gian ngắn, ví dụ như một vài giờ, việc gập máy xuống hoặc đặt laptop vào chế độ ngủ là hoàn toàn chấp nhận được. Tuy nhiên, nếu bạn đã kết thúc một ngày làm việc, hoặc sẽ mang laptop trong ba lô hay túi đựng, hãy tắt máy hoàn toàn. Thiết bị của bạn cũng cần được nghỉ ngơi hàng ngày giống như bạn vậy. Hãy chia sẻ thói quen sử dụng laptop của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
