Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều ứng dụng chỉnh sửa ảnh hiện nay, từ các công cụ đơn giản trên điện thoại đến phần mềm chuyên nghiệp. Nó mang lại khả năng tự động hóa và tăng tốc đáng kể quy trình hậu kỳ ảnh. Tuy nhiên, dù sử dụng AI cho một số tác vụ nhất định, với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực nhiếp ảnh và chỉnh sửa ảnh, tôi vẫn chưa thể hoàn toàn tin tưởng AI để thực hiện hầu hết các chỉnh sửa quan trọng. Có nhiều lý do đằng sau sự dè dặt này, đặc biệt là khi đặt mục tiêu tạo ra những tác phẩm có phong cách riêng và đảm bảo tính chân thực, bảo mật cho hình ảnh.
AI Khó Lòng Tái Tạo Phong Cách Chỉnh Sửa Riêng Biệt Của Tôi
Qua nhiều năm không ngừng luyện tập kỹ năng bố cục và dành vô số giờ nghiên cứu chuyên sâu về các phần mềm chỉnh sửa ảnh, tôi đã dần hình thành một phong cách nhiếp ảnh và hậu kỳ độc đáo của riêng mình. Mặc dù luôn sẵn sàng thử nghiệm những điều mới, nhưng tôi nhận thấy rằng AI thường gặp khó khăn trong việc tái tạo chính xác cách tôi chỉnh sửa. Các công cụ tự động như “Auto Enhance” (tự động tăng cường) đôi khi mang lại sự tiện lợi, nhưng lại quá giới hạn, không thể phản ánh được sự tinh tế hay ý đồ nghệ thuật mà tôi muốn truyền tải.
Ảnh vintage chụp bằng iPhone cho thấy phong cách chỉnh sửa độc đáo
Ngay cả với các phần mềm chỉnh sửa ảnh chuyên biệt dùng AI, tôi vẫn phải vật lộn để có được kết quả như mong muốn. Trong nhiều trường hợp, tôi thấy việc điều chỉnh thủ công các thông số hình ảnh dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều. Phần lớn, AI thường giỏi trong việc “sửa chữa” các vấn đề kỹ thuật hơn là thêm vào một dấu ấn sáng tạo mang tính cá nhân.
Nguy Cơ Khiến Ảnh Trở Nên “Đại Trà” và Thiếu Sức Hút
Bạn không thể làm điều giống hệt mọi người và mong đợi một kết quả độc đáo. Điều này đặc biệt đúng trong các lĩnh vực sáng tạo như nhiếp ảnh và chỉnh sửa ảnh. Mặc dù việc sử dụng AI đã giúp tôi nắm vững những kiến thức cơ bản về cách các thanh trượt hoạt động cùng nhau, nhưng tôi lo sợ rằng việc chỉnh sửa chỉ bằng AI sẽ làm cho các bức ảnh của tôi trở nên “đại trà”, thiếu đi sự khác biệt.
Việc lạm dụng các công cụ chỉnh sửa ảnh “một cú nhấp chuột” hoặc các tính năng tương tự có thể hạn chế nghiêm trọng khả năng sáng tạo của bạn. Đây là con đường dễ dàng, nhưng đồng thời cũng đồng nghĩa với việc bạn sẽ bị xếp vào nhóm những người chỉnh sửa “tầm thường” và khó lòng nổi bật giữa đám đông. Để có được những bức ảnh ấn tượng và mang dấu ấn cá nhân, việc tự mình kiểm soát quá trình chỉnh sửa là điều cần thiết.
Vấn Đề Bảo Mật Dữ Liệu và Quyền Riêng Tư Khi Dùng AI
Trong kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo, việc bảo vệ quyền riêng tư trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, và nó cũng làm nổi bật những lo ngại về dữ liệu cá nhân khi sử dụng các công cụ AI. Việc hoàn toàn dựa vào AI để thực hiện phần lớn các chỉnh sửa ảnh khiến tôi cảm thấy bất an, đặc biệt là nếu tôi sử dụng một ứng dụng mà mình không thể hoàn toàn tin tưởng.
Một trong những mối quan tâm chính của tôi về quyền riêng tư đối với AI tạo sinh là cách thức hình ảnh của tôi sẽ được sử dụng. Tôi không muốn hình ảnh của mình bị dùng để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), cũng như không muốn tự đặt mình vào rủi ro về an ninh khi trao đổi thông tin chi tiết với một trình chỉnh sửa ảnh AI. Để giảm thiểu rủi ro này, tôi chỉ sử dụng phần mềm chỉnh sửa ảnh AI mà tôi tin tưởng. Chẳng hạn, tôi thực sự hài lòng với các tính năng chỉnh sửa AI của Lightroom. Nếu bạn định sử dụng một công cụ chỉnh sửa AI miễn phí, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ các rủi ro và sẵn sàng chấp nhận chúng.
AI Thường Xuyên Sai Lệch Về Cân Bằng Trắng
Khi mới bắt đầu chụp ảnh, tôi ít quan tâm đến cân bằng trắng. Tuy nhiên, khi có thêm kinh nghiệm, tôi nhận ra tầm quan trọng của việc điều chỉnh thông số này một cách chính xác. Tôi luôn cố gắng xử lý mọi thứ ngay từ trong máy ảnh; ví dụ, khi sử dụng máy ảnh mirrorless, tôi có thể kiểm soát nhiệt độ Kelvin.
Ảnh với cân bằng trắng bị sai lệch sau khi AI tự động chỉnh sửa trong Lightroom
Tôi đã thử sử dụng AI để chỉnh sửa cân bằng trắng, nhưng kết quả thường là ảnh bị bù trừ quá mức và trở nên quá ấm so với thực tế. Vì lý do này, tôi hầu như luôn tự điều chỉnh cân bằng trắng thủ công khi cần thiết. Tôi có thể thực hiện điều này bằng ứng dụng chỉnh sửa ảnh gốc trên điện thoại thông minh, và đối với những bức ảnh chuyên nghiệp hơn, tôi sử dụng Lightroom để điều chỉnh sắc độ và nhiệt độ. Việc nắm vững kỹ thuật chấm màu (color grading) cũng đã giúp tôi đạt được nhiệt độ màu chính xác trong các bức ảnh của mình.
Lạm Dụng AI Làm Mất Đi Niềm Vui Sáng Tạo Trong Chỉnh Ảnh
Tôi thấy khá buồn cười khi có người nói họ ghét chỉnh sửa ảnh, trong khi tôi thực sự rất yêu thích công việc này. Nhiều lần, tôi đã dành cả ngày để chỉnh sửa ảnh mà không hề hay biết thời gian trôi qua nhanh đến thế nào. Tôi tin rằng việc làm những điều mang lại niềm vui cho bạn là rất quan trọng, và vì lý do này, tôi rất cẩn trọng khi sử dụng AI trong các tác phẩm của mình.
Giao diện chỉnh sửa ảnh thủ công trong Lightroom Classic, thể hiện niềm vui sáng tạo
Ngay cả khi có thể chỉ cần một cú nhấp chuột để có được bức ảnh chỉnh sửa hoàn hảo (điều mà hiện tại là không thể), tôi vẫn sẽ muốn tự mình thực hiện ít nhất một vài điều chỉnh. Hiệu quả là quan trọng, nhưng chúng ta không nên hy sinh những gì mang lại hạnh phúc và thỏa mãn cá nhân. Để tối đa hóa niềm vui, tôi sử dụng AI để chỉnh sửa những khía cạnh mà tôi không muốn tự làm. Ví dụ, tôi không thích việc phải tự tay sửa các khuyết điểm nhỏ trên ảnh; AI làm khá tốt việc này, nên tôi không ngại dùng nó. Nhưng đối với những yếu tố như ánh sáng hay màu sắc, tôi thường ưu tiên không sử dụng AI.
Hạn Chế Của AI Trong Việc Xử Lý Màu Sắc
Ngoài việc tôi yêu thích tự tay chỉnh sửa màu sắc trong các bức ảnh của mình, tôi cũng nhận thấy rằng AI không thực sự giỏi trong việc này. Khi tôi sử dụng tính năng “Auto Enhance”, các bức ảnh thường trông quá bão hòa, trong khi đôi lúc, kết quả lại khá nhạt nhòa và thiếu sức sống.
Màu sắc trong ảnh bị tăng cường tự động (Auto Enhance) bởi AI trong Lightroom có thể không tự nhiên
Tôi đã nhận thấy những hiệu ứng tương tự không chỉ xảy ra trong Lightroom mà còn ở hầu hết các công cụ chỉnh sửa khác mà tôi sử dụng. Giả thuyết của tôi là các tính năng điều chỉnh tự động của phần mềm chỉnh sửa ảnh chỉ giúp bạn tiến gần hơn đến một bức ảnh “đúng kỹ thuật”, nhưng không thể vượt xa hơn thế để đạt được tính nghệ thuật. Phải thừa nhận rằng, tôi cũng có thể đang quá khắt khe ở đây vì tôi muốn kiểm soát các bức ảnh của mình chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, tôi vẫn thích thực hiện các điều chỉnh thủ công. Nếu AI trở nên xuất sắc trong việc chỉnh sửa ảnh vào một thời điểm nào đó, tôi sẵn lòng xem xét lại quan điểm của mình.
AI Đôi Khi Khiến Ảnh Trông Thiếu Chân Thật
Một vấn đề khác mà tôi gặp phải khi quá dựa dẫm vào AI là đôi khi nó khiến ảnh của tôi trông giả tạo. Điều này đặc biệt rõ ràng khi tôi phụ thuộc vào AI để điều chỉnh độ rõ nét (clarity), khử sương mù (dehaze), và cấu trúc (texture) trong ảnh của mình. Tôi nhận thấy rằng AI thường đánh giá quá cao mức độ rõ nét cần thiết.
Ảnh thành phố được chỉnh sửa bằng AI đôi khi làm tăng độ tương phản quá mức
Tôi cũng có một cách chỉnh sửa ảnh cụ thể; mặc dù tôi thích những bức ảnh có độ tương phản cao, tôi cảm thấy AI đôi khi đã thêm quá nhiều. Điều này trở thành một vấn đề lớn đặc biệt vào những ngày tuyết rơi, và tôi cũng gặp phải các vấn đề tương tự vào những ngày u ám. Tôi có một cách tiếp cận đặc trưng khi chỉnh sửa ảnh. Dù tôi thích những hình ảnh có độ tương phản cao, tôi nhận thấy rằng AI đôi khi thêm vào quá nhiều tương phản, khiến bức ảnh không còn tự nhiên và chân thật.
Ảnh Có Thể Bị “Đánh Bóng” Quá Mức Bởi AI
Khi chỉnh sửa ảnh của mình, mục đích không phải là biến chúng thành hoàn hảo một cách máy móc. Thay vào đó, tôi muốn những bức ảnh của mình khơi gợi lại những cảm xúc mà tôi đã có khi chụp chúng, cố gắng nắm bắt bầu không khí tổng thể tại thời điểm đó.
Ảnh chỉnh sửa bằng AI trong Lightroom có thể mang lại vẻ ngoài quá trau chuốt, thiếu tự nhiên
Việc quá phụ thuộc vào AI đôi khi dẫn đến việc hình ảnh của tôi có vẻ ngoài quá “đánh bóng” hoặc “trau chuốt” một cách thái quá. Cá nhân tôi không thích điều này; nó làm mất đi nét độc đáo của bức ảnh. Ngay cả khi tôi thử tính năng tự động tăng cường (auto-enhancing) ảnh, tôi vẫn sẽ điều chỉnh ít nhất một vài thanh trượt để đảm bảo bức ảnh mang đậm phong cách cá nhân và cảm xúc mong muốn.
Kết Luận
AI mang lại nhiều lợi thế đáng kể trong lĩnh vực chỉnh sửa ảnh, đặc biệt là trong việc tự động hóa và sửa chữa các lỗi kỹ thuật cơ bản. Tuy nhiên, với kinh nghiệm ngày càng dày dặn, tôi nhận ra rằng việc hoàn toàn dựa vào AI để thực hiện hầu hết các điều chỉnh là điều không nên. AI có thể là một công cụ đắc lực để khắc phục những khiếm khuyết nhỏ hay những phần không mong muốn trong ảnh, nhưng nó chưa đủ tin cậy để tinh chỉnh màu sắc, cân bằng trắng, hay truyền tải phong cách và cảm xúc cá nhân. Hơn nữa, những lo ngại về bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư đi kèm với việc sử dụng AI cũng là lý do khiến tôi cực kỳ kỹ tính trong việc lựa chọn công cụ phù hợp.
Để có những bức ảnh thực sự mang dấu ấn cá nhân và chạm đến cảm xúc, sự can thiệp thủ công cùng với sự thấu hiểu về nghệ thuật nhiếp ảnh vẫn là điều không thể thiếu. AI nên được xem là một trợ lý thông minh, giúp tối ưu hóa quy trình, chứ không phải là một giải pháp thay thế hoàn toàn cho sự sáng tạo và kiểm soát của nhiếp ảnh gia.
Bạn có cùng quan điểm với tôi không? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn khi sử dụng AI trong chỉnh sửa ảnh và những giới hạn mà bạn đã gặp phải trong phần bình luận bên dưới nhé!
